Harran Üniversitesi kuraklığa karşı iki yeni buğday çeşidi geliştirdi
Türkiye’yi Harran Üniversitesi’nin temsil ettiği, İtalya’danTuscia Üniversitesi, Tunus’dan Sfax Biyoteknoloji Merkezi ve Cezayir’den Ferhat Abbas Üniversitesi ile Arides Bilimsel ve Teknik Araştırma Merkezinin yer aldığı projede, Şanlıurfa ve Adıyaman’da ekimi yapılan deneme alanlarının sulama ve kurak koşulları 3 yıl boyunca araştırıldı.
Yapılan çalışmalarla makarnalık buğdayda küresel ısınma sonucu ortaya çıkan şiddetli kuraklığa mukavim çeşit geliştirilmesi amaçlandı.
Adı geçen dört ülkeye ait makarnalık buğday materyali ile İtalya tarafından geliştirilen makarnalık buğday ve yabani akrabalarının melezlenmesinden elde edilen ve genetik seçimle varlığı tespit edilen kuraklığa dayanıklı küçük akraba kromozom parçaları taşıyan makarnalık buğday hatları denendi. Ayrıca yabani akrabalardan melezleme yoluyla kromozom seti aktarılmış melezler de bu çalışmada yer aldı.
Bu yıl yapılan hasatla proje sonuçlandı.
Adıyaman ve Şanlıurfa’nın Koruklu lokasyonlarında üç yıl sürdürülen çalışmalar sonucunda 58 hatlı gözlem bahçesinde bulunan amphidiploidlerin kışlık yetişme tabiatlı olması nedeniyle bölgeye uygun olmadıkları anlaşıldı. İlave sulanan ve yağışa dayalı koşullarda 3 yıl iki lokasyonda Adıyaman ve Şanlıurfa –Koruklu’da ortak 27 hat ile yürütülen verim denemelerinde çeşitli tarımsal ve kalite özellikleri ölçülmüş ve hem sulanan hem de yağışa dayalı koşullarda iyi performans gösteren R5Hom+, R5Hom-, R112Hom+,R112 Hom- , Sümerli ve Alatay çeşitleri ümitvar bulundu.
Çalışma sonunda denenen yabani buğday melezlerinden elde edilen 2 saf hattın tescile teklif edilmesi uygun bulundu. İtalyan orijinli hatlardan R5 Hom- ve R112 Hom- hatlarının tescile teklif edilmesi kararlaştırıldı. Tescil edilmesi halinde bölge çiftçilerinin hizmetine sunulacaktır.
Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesinin son dönemlerde ulusal ve uluslararası önemli projelere imza attığını belirten Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu; “Fakültemizin yapmış olduğu TUBİTAK ve Uluslararası çalışmalarımızla bölge çiftçilerimizin faydasına yönelik önemli sonuçlar elde ediyoruz. Yakın gelecekte su kaynaklarındaki azalma ve özellikle sulanmayan alanlarda kuraklığa dayanıklı çeşitlerin ülke ekonomimizekazandırılması çok önem kazanmaktadır. Türkiye’nin en kaliteli makarnalık buğdaylarının yetiştirildiği GAP bölgemizde Fakültemiz Öğretim Üyesi Prof. Dr. İrfan Özberk hocamız, 30 yıldır buğday ıslahı konusunda önemli çalışmalar yapıyor. Daha az su kullanabilen çeşitlerin geliştirilmesi, ülkede ihtiyaç duyulacak yeterli buğdayın üretilmesi açısından kıymetli çalışmalara imza atıyor. İrfan Hocamıza ve yurt dışındaki paydaşlarımıza bu önemli çalışmalarından dolayı teşekkür ediyorum” diye konuştu.
