Buğday dünyada pek çok insanın gıda ihtiyacını karşılaması ve alternatif kullanım alanları olması açısından büyük öneme sahip bir gıda ürünüdür. Arpanın ise önemli tüketim alanları hayvan yeni ve bira sanayidir.
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) açıklamış olduğu makarnalık buğday 2.45 TL, ekmeklik buğday 2.20 TL, arpa 1.75 TL hububat taban fiyatları kuraklığın yaşandığı ve üretim maliyetlerinin ülkemizde çok yüksek olması nedeniyle olması gereken fiyatın çok çok altındadır, tohumun % 35, zirai ilacın %45 ve gübre fiyatlarının son altı ayda %38 ile %66 arasında zamlanan bir ülkede bu maliyetlerle çiftçi üretim yapamaz hale gelmiştir.Tarım ülkesi bir ülkede nüfusunun beslenmesi ve gıda güvencesi tehlikeye girmektedir.
Türkiye’nin son yirmi yılda izlediği tarım politikaları nedeniyle yaklaşık 3,5 milyon hektar tarım arazisi maliyetlerin yüksek olması ve tarım politikalarından dolayı işleyemez üretemez hale gelmiştir. Türkiye’de son 12 yılda çiftçi sayısında %48 azalma görülmüştür
“Buğday üretim artış oranının nüfus artış oranının önemli bir şekilde gerisinde kaldığı açıktır. Buna bağlı olarak da son 20 yıldır buğday üretimi 20 milyon ton etrafında dolaşmasına karşılık buğday ithalatı giderek artmış, 2002 ile 2018 yılları arasında yaklaşık 43 milyon ton buğday ithal edilmiştir. Bu ithalata da 11,5 milyar dolar para ödenmiştir. Ayrıca son yıllarda sıfır gümrükle buğday ithal edilmesi buğday fiyatlarının çiftçiler aleyhine gelişmesini de etkilemektedir.
Güneydoğu Anadolu Bölge’sinde kuraklıktan dolayı buğdayda %70,arpada %85 ve kırmızı mercimekte %90 gibi bir üretim kaybı yaşanıyor, kuraklıkla birlikte ülkemiz ciddi anlamda saman kıtlığı da yaşayacaktır.
Kuraklığa önlem olarak şuan %29’u sulanan GAP projesinin bir an önce bitirilip 2.2 milyon hektar alan sulansın tarıma kazandırılsın ki ülkemiz yılda yaklaşık 9 milyar dolar tarımsal ürünlerin ithalatına para vermesin.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şubesi olarak yaptığımız tahmini maliyet analize göre 2020-2021 yılı sulu koşullarda üretilen makarnalık buğdayın kğ maliyeti 2,37 TL’dir. Çiftçilerin üretimlerine devam etmeleri için 1 KĞ Makarnalık Buğdayını en az 2,85 TL ye satması gerekir.
Kuru koşullarda ve kuraklıktan da etkilenmemişse ürettiği ekmeklik buğdayın kğ maliyeti 2,27 üretime devam etmesi için 1 KĞ Ekmeklik Buğdayı en az 2,73 TL’ye, Arpanın ise yine kuru koşullarda kğ maliyeti 1,59 TL üretimine devam etmesi için 1 KĞ Arpa en az 1.90 TL olmalıdır.