Şanlıurfa’da, GAP Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü Müdürlüğünce (GAPTAEM) yağmur suyunun değerlendirilmesi amacıyla yürütülen projede, en yüksek performansı sağlayan plastik örtü kullanılarak yapılan yöntemin verimi 3-4 kat artırdığı belirlendi.
Bir yandan bölge ürünlerinin verimliliği ve çeşitliliğine katkı sunmak amacıyla yerli tohumların ıslahı ve geliştirilmesi için çalışmalar yapan GAPTAEM mühendisleri bir yandan da gelecekte ortaya çıkabilecek tarımsal üretimi etkileyen kuraklık gibi doğal olayların etkilerinin en aza indirilmesi için de projeler yürütüyor.
Bu kapsamda, 15 yıl önce başlatılan “Şanlıurfa Yöresi Antep Fıstığı Bahçelerinde Farklı Örtü Malzemelerinin Kullanıldığı Negarim Tipi Mikrohavza Tekniği İle Su Hasadının İncelenmesi” projesiyle yağmurun hangi malzemelerle toplanacağı ve bu yağmur suyunun kullanımının fıstık başta olmak üzere diğer meyve ağaçlarının verimine etkisi incelendi.
Projeyi yürüten GAPTAEM Toprak ve Su Kaynakları Bölüm Başkanı Abdullah Suat Nacar, AA muhabirine, dünya ve Türkiye için kuraklığın büyük bir tehlike oluşturduğunu söyledi.
Yürüttükleri proje ile kuraklığın etkilerini en aza indirmeyi amaçladıklarını belirten Nacar, “Su hasadı, sulama imkanının olmadığı, sadece yağışın olduğu bölgelerde belirli bir parsel içinde akışa geçen yağışın etrafının çevrilmesiyle bu suyun bitkilerin faydalanabileceği yerde depolanması yöntemidir. Biz de bu yöntemi Antep fıstığı bahçelerinde kurarak incelemelerde bulunduk.” dedi.
Fıstık bahçesinde baklava dilimi şeklinde parsel oluşturduklarını ve bu parselin en uç noktasına bitkinin dikildiğini kaydeden Nacar, bitkinin etrafının çukurlaştırılarak yağmurdan toplanan suyun burada depolanmasının sağlandığını ifade etti.
Su hasadından en fazla verimin sağlanması için çeşitli yüzey malzemeleri yöntemlerini kullandıklarını vurgulayan Nacar, şöyle devam etti:
“Çiftçilerimizin şu an kullandıkları normal kontrol, taşların yan yana sıkıştırılarak dizilmesi, toprağın sıkıştırılması, yüzeye sap-saman serilmesi ve plastik örtü serilmesi yöntemlerini kullandık. Projeyi hayata geçirdiğimiz 2005 yılından bitirdiğimiz 2020 yılına kadar bu yöntemlerin hepsini uyguladık. Her yıl bu yöntemlerin gözlemini yaparak bitki gelişimlerini ve verimlerini kaydettik. Yaptığımız çalışma sonucunda Negarim Tipi Mikrohavza Tekniği ile yapılan su hasadında plastik örtü serilmesi yönteminin bitkilerde daha fazla verim ve gelişim sağladığını belirledik. Bu yöntemin fazla suyu depolayarak bitkilerin gelişimine, verimine en fazla katkı sağladığını gördük.”
Nacar, su hasadı yöntemi ile normal çiftçi uygulamaları arasında verim açısından çok fark olduğunu söyledi.
Geçen yıl gerçekleştirdikleri fıstık hasadında verim farkının en iyi şekilde ortaya çıktığını anlatan Nacar, şöyle konuştu:
“Geçen yıl plastik örtü serimi yöntemi ile yapılan su hasadının uygulandığı fıstık ağaçlarından ortalama 17 kilogram fıstık alırken normal çiftçi uygulaması fıstıklarından 4,5 kilogram ürün elde ettik. Yaklaşık 3-4 kat verim farkı ortaya çıktı. Uyguladığımız yöntemleri ekonomik analize tabi tuttuğumuzda plastik örtü seriminde örtünün 4-5 yılda bir değiştirilmesine rağmen sağladığı verim sayesinde ortalama 3 bin 500 lira gelir sağlarken normal çiftçi uygulamasında 1100 lira gelir elde edildi. Bilindiği üzere kurak yıllar geçirmekteyiz, özellikle kuraklıkta yetişebilen Antep fıstığı, zeytin, incir, üzüm gibi bitkilere bu tip teknikler uygulayarak 3 veya 4 kat daha fazla verim alabiliriz. Yağış az olsa bile bu yağıştan maksimum faydalanma yoluna gidebiliriz. Bu projemiz çiftçilerimize özellikle kuraklığa karşı önerdiğimiz bir proje. Biz enstitü olarak çiftçilerimize bu projeler için her türlü teknik desteği vermeye hazırız.”
