TMMOB: Kendi projesini inceleyen bilgisi bize gelmedi
ŞANLIURFA -Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Şanlıurfa İl Koordinasyon Kurulu, Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlere ilişkin basın açıklaması düzenledi. Açıklama, TMMOB Şanlıurfa İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Fikret Çakır tarafından okundu.
TMMOB Şanlıurfa İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Fikret Çakır, oda üyelerinin eğer adli makamlar yoluyla suçluluğu kanıtlanırsa oda iç mekanizması devreye gireceğini kaydetti.
Çakır, “Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerdeki, can kayıpları ve yıkıma neden olan şey, bilimsel ve teknik gerekliliklere uygun olmayan uygulamalar ve politikalardır” dedi.
ÇAKIR: HEPİMİZİN YÜREĞİNE BÜYÜK BİR ATEŞ DÜŞTÜ
Çakır açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Ülke tarihimizin en büyük felaketlerinden birisini yaşadık. Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde 6 ve 20 Şubat’ta birbiri ardına yaşanan depremler 10 ilimizde büyük can kaybına ve yıkıma neden oldu. Hepimizin yüreğine büyük bir ateş düştü. Deprem felaketinde hayatını kaybeden yurttaşlarımıza bir kez daha Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar diliyoruz.
Depremin büyüklüğü, etkilenen bölgenin genişliği ve bölgedeki yapılaşmanın deprem dayanıklılığının olmaması yıkımın boyutlarının büyümesine neden oldu. Yaşadığımız bu büyük felaketi toplumsal bir trajediye çeviren olay, depremin yaşandığı ilk andan itibaren koordinasyonda yaşanan aksaklıklar olmuştur. İktidarın afet karşısındaki hazırlıksızlığı ne büyük bir kaosa ve ne kadar acı sonuçlara yol açabileceğini hep birlikte acı bir biçimde deneyimledik. Can kayıplarına ve yıkıma neden olan şey, bilimsel ve teknik gerekliliklere uygun olmayan uygulamalar ve politikalardır.”
“BU DEPREMDE İHMAL VAR”
Çakır, bir daha deprem olmayacakmış gibi imar planlarının yapıldığına ve rant politikalarına devam edildiğinin altını çizerek şunları söyledi:
“İmar afları ile kaçak yapılaşma teşvik edilmiş, vatandaşların sağlıksız yapılara mahkûm edilmiştir. Böylece projesi olmayan, hiçbir mühendislik hizmeti almamış kaçak yapılar ruhsatlandırılmıştır. 10 milyonun üzerinde kaçak yapı ruhsatlandırılarak yapı stokumuzun proje uygunluğu ve deprem dayanıklılığının denetlenme ihtimali de ortadan kaldırılmıştır. Bu depremde ihmal var. Plansızlık, yetersizlik geç kalmışlık var. En çok da ülkeyi yönetenlerin tercihleri var. Ülkemizde yaşanan afetlerin sebebi, sermayenin talepleri doğrultusunda kentlerimizde uygulanan rant politikalarıdır.
Rant hırsının, akla, bilime ve tekniğe, mühendislik, mimarlık ve şehir plancılığı mesleklerinin gereklerine, insan yaşamına üstün gelmesine daha fazla seyirci kalamayız. Ülkemizdeki yapı denetim sistemi, afetle mücadele planları, imar-kentleşme politikaları baştan aşağı değiştirilmelidir. Tüm kentlerimiz ve yapı stokumuz depreme dayanıklı hale getirilmelidir.
TMMOB Şanlıurfa İl Koordinasyon Kurulu olarak ilk günden itibaren sahada olduklarını belirten Fikret Çakır açıklama şu şekilde devam etti:
“İç Mimarlar Odamızı, Hizmet Binasının fiziki durumunun depremden etkilenmemesi ve ulaşımın kolay olması açısından kriz koordinasyon merkezi olarak belirledik. Burada üyelerimizle, halkımızla ve diğer sivil toplum örgütleriyle birlikte yardımlar topladık ve buradan koordine ederek saha çalışmalarında tespit ettiğimiz teyitli lokasyonlar üzerinden yardımlarımızı ulaştırdık. İnşaat Mühendisi ve Mimar arkadaşlarımız; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü tarafından kurulan hasar tespit çalışmalarında gönüllü olarak görev almışlardır. Tüm üyelerimiz ayni ve nakdi destekleriyle düzenlemiş olduğumuz dayanışma çalışmalarında aktif olarak yer almıştır.”
“URFA’DA MÜHENDİS VE MÜTEAHHİT OLMAK ÜZERE TOPLAMDA 8 MESLEKTAŞIMIZ GÖZALTINDA”
Sosyal medya hesapları üzerinden hasar tespiti yapan arkadaşlarının hedef gösterilmesini doğru bulmadıklarını ifade eden Çakır, halka seslenerek şunları söyledi:
“İlimizde mühendis ve müteahhit olmak üzere toplamda 8 meslektaşımız gözaltında bulunmaktadır. Henüz kesinleşmiş bir yargı kararı ve tarafımıza ulaşan bir bilirkişi raporu olmadan meslektaşlarımız hakkında yazılı ve görsel medyada ve sosyal medya hesaplarında isim, soyisim ve arkadaşlarımızın fotoğraflarını paylaşılarak haberler yapılmaktadır.
Bu zorlu süreçte bütün meslektaşlarımız depremzede olduğu halde sahada gönüllü olarak çalışırken, bu yanlışa bilerek ya da bilmeyerek katılan tüm kurum ve kişileri daha dikkatli olmaya davet ediyoruz. Kişilik haklarına saldırı yapanlar hakkında hukuki haklarımızın saklı olduğunu belirtmek istiyoruz.”
Çakır, tüm yetkililere, ilgili kurum ve kuruluşlara sesleniyoruz diyerek şu cümleleri ifade etti:
“16.02.2023 tarihli ve Çevre, Şehircilik ve İkim Değişikliği bakanlığı tarafından yayımlanan raporda İlimiz Şanlıurfa 20 binin üzerinde az hasarlı, orta hasarlı, ağır hasarlı yapı tespit edilmiştir. Bir daha bu acıları yaşamamız için;
-Kaçak yapılaşmanın önüne geçilmeli,
-Kentsel dönüşüm rant odaklı parsel bazlı değil, ada veya bölgesel bazda yapılmalı,
-Deprem master planlarının bir an önce yapılması ve bu planlarda deprem toplanma alanlarına gerekli yerlerin ayrılması sağlanmalıdır. Tarım arazilerine, dere yataklarına imar izni verilmemeli, tarım arazileri üzerinde bulunan kaçak yapılar bir an önce yıkılmalıdır.
– Oluşabilecek Gıda Krizinin önüne geçmek için ve Tarımsal üretimin devamlılığı için depremzede çiftçilere devlet tarafından uzun süreli ve karşılıksız kredi verilmelidir.
– İmar affı kayıtsız şartsız ülke gündeminden çıkarılmalı, Zemin etütleri sağlıklı ve denetimli bir şekilde yapılmalıdır. Mikro bölgeleme zemin etütleri acilen yapılmalıdır.
– Odalarımızın mesleki yeterlilik, eğitim, belgelendirme ve denetleme gerekliliklerinin yapı denetim sistemine entegre edilmelidir.
– Belediyelerimizde eksik olan mühendis teknik personel kadroları tamamlanmalıdır.
– Şantiye şefleri aktif olarak şantiyelerde yer almalıdır.
– Beton santrallerinin denetimleri arttırılmalıdır.
– Mevcut yapı stoğunda taşıyıcı sistemi tahrip edilmiş, yapısal ömrünü tamamlamış ve statik açıdan tasarımsal hatalar içeren yapıların tespit edilip geç kalmadan harekete geçilmelidir.
– Müteahhit ve taşeronların yeterliliği denetlenmelidir.
– Öncelikle Belediyelerden başlamak üzere tüm kamu kurum kuruluşlarda yapı aplikasyon projeleri ve fenni mesul durumunun ivedilikle yerine getirilmeli ve kontrolleri yapılmalı,
– Enkaz çalışmalarının başka felaketlere neden olmaması için profesyonel ekipler tarafından kaldırılmalı, çevre insan sağlığına zararlı etkileri azaltacak yıkım ve enkaz taşıma çalışmaları yapılmalıdır”.