İHD’den hapishanelerde işkence ve kötü muamele açıklaması
İnsan Hakları Derneği (İHD) Merkezi Hapishaneler Komisyonu, cezaevlerinde yaşanan işkence ve kötü muamele iddialarına ilişkin basın açıklaması yaptı.
İHD Şanlıurfa Şubesi’nde yapılan açıklamaya Halkların Demokratik Partisi (HDP) Şanlıurfa Milletvekili Ayşe Sürücü’nün yanı sıra HDP Şanlıurfa eş başkanları, Şanlıurfa Tabip Odası, 78’liler Kuşağı, Yaşam Evi Kadın Derneği ve Demokratik Bölgeler Partisi üyeleri destek verdi. Açıklamayı avukat Müslüm Saraçoğlu okudu.
Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve kendi iç hukukundaki kanunlar gereğince cezaevlerindekilerin haklarının korunmasının devletin sorumluluğunda olduğu vurgulanan açıklamada, söz konusu sözleşme maddeleri ve kanunlar hakkında bilgi verildi.
Hükümlere rağmen hapishanelerde işkence; insan onurunu, kişi bütünlüğünü hedef alan, acı verici, aşağılayıcı, onur kırıcı fiiller olarak icra edilmeye devam edildiği ileri sürülen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
“Türkiye hapishanelerinde bulunan mahpuslar, çıplak arama, fiziki müdahale, ayakta sayım dayatmaları, darp, hakaret, ağırlaştırılmış tecrit, uzun süreli tekli odalarda ve hücrelerde tek başlarına tutulma uygulamaları, sosyal faaliyetlerden yararlandırmama ve buna benzer pek çok uygulamalara tabi tutularak, hem fiziksel hem de ruhsal bütünlüklerine zarar veren işkence uygulamalarına maruz bırakılmaktadırlar. Özellikle belirtmek istediğimiz husus son yıllarda sayısı artırılan Yüksek Güvenlikli Kapalı Hapishaneler ve S Tipi Kapalı Hapishaneler ile mahpusların üzerlerindeki tecrit sistemi daha da ağırlaştırılmıştır. Daha önce kalabalık olarak tutuldukları hapishanelerden sevk edilen mahpuslar bu cezaevlerinde tek başlarına tutulmakta ve bulundukları koğuşun havalandırması olmadığından günde 1 saat ayrı bir yerde bulunan havalandırma bölümüne götürülmektedir. Bu uygulama mahpusların fizyolojik ve psikolojik sağlık sorunları yaşamalarına neden olmaktadır.”
Derneğin verilerine göre, 2021 yılı içinde 52 mahpusun yaşamını yitirdiği ve bu mahpuslardan 13’ünün intihar ettiğinin iddia edildiği, 5 mahpusun ise şüpheli bir şekilde yaşamını yitirdiği ve 1 mahpusun da ölüm nedeninin açıklanmadığı bilgisi paylaşılan açıklamada, 2022 yılı başından bugüne kadar ise Türkiye’nin çeşitli hapishanelerinde 35 mahpusun hayatını kaybettiği kaydedildi.
İHD’nin hapishanelerde yaşanan işkence ve kötü muamele iddialarına ilişkin çok sayıda başvuru aldığı kaydedilen açıklamada, “İnsan Hakları Derneği olarak hapishanelerde yaşanan işkence ve kötü muamele uygulamalarına son verilmesini, işkence ve kötü muamele yasağını ihlal eden görevliler hakkında şeffaf soruşturma süreçlerinin yürütülmesini ve cezasızlık politikasından vazgeçilmesini, Ceza İnfaz Kurumlarının sivil toplum örgütleri ve ilgili meslek örgütlerinin denetimine açılmasını talep ederiz” ifadeleri kullanıldı.
